قهوه نوشی در دهه 40 و 50

یک فنجان قهوه با دهه ۴۰ و۵۰

نویسنده: “مهدی اخوان لنگرودی”
مهدی اخوان لنگرودی (شاعر و نویسنده، ۱۳۲۴) ۳۸ سال دوری از وطن را با خاطراتش سر می کند و به قول خودش نشستن در کافه موزئوم که پاتوق لنین، اشتفان تسوایک، تروتسکی، توماس مان، توماس برنارد، درفل، آلتنبرگ، تراکل و… بوده، برایش یاد آن روزهای دهه چهل و پنجاه “کافه نادری” و “کافه فیروز” را زنده می کند: برای شاعر و نویسنده یی که «یک هفته با شاملو» و «زندگی و شعر نصرت رحمانی» را در لابه لای این دیدارها در قبل و بعد از انقلاب در ایران و در اتریش نوشته، خاطراتش از نویسندگان لذتی است که او آن را با «مژگان رودبارانی» تقسیم می کند.

یک فنجان قهوه با دهه ۴۰ و ۵۰

در آغاز از مهاجرت از لنگرود به تهران می گوید و اشتیاق برای دیدار با شاعران معاصر آن زمان. نخستین حضور لنگرودی در کافه نادری همزمان با دیدار صالح وحدت شاعر است. و اینجاست که لنگرودی یکی از شعرهایش را برای وحدت می خواند. در کافه نادری نیز نخستین آشنایی لنگرودی با نصرت رحمانی است: شاعر و همشهری شمالی اش. هر چند در پشت جلد کتاب نوشته شده: «از کافه نادری تا کافه فیروز برش هایی است از خاطرات و تصاویری که مولف از حضور شاعران و نویسندگان به یاد دارد. نخستین کتاب روایت خاطرات دوران جوانی مولف است در برخورد با اهالی شعر و داستان، در دهه های ۴۰ و ۵۰: خاطراتی که عمدتا در کافه های معروف آن زمان یعنی “کافه نادری” و “کافه فیروز” شکل گرفته است.

در این کتاب، به جای آنکه آنها را از پشت کتاب هایشان ببینیم، سر میز کافه در خلال بحث ها و گفت وگوها و در پرسه زنی های شبانه شان با آنها همراه می شویم. کسانی همچون احمد شاملو، نصرت رحمانی، فرخ تمیمی، منوچهر آتشی، رضا براهنی، جلال آل احمد، حمید مصدق، ابوالقاسم ایرانی، خسرو گلسرخی و… » اما به نظر می آید حرف ها و خاطرات اخوان لنگرودی بیشتر دلنوشته یی است از یادهایی که از آن زمان برای شاعر هنوز زنده است: هرچند بازآفرینی این خاطرات در قالبی که شکل داستان را هم به خود گرفته، اما باز نتوانسته از مرز یک دلنوشته ملال آور، فراتر رود. اما با این همه نوستالژی آن روزها و حضور زنده ادبیات در دهه های چهل و پنجاه با حضور نویسندگان و شاعران بزرگ در این دو کافه، که هنوز حسرت آن روزها برای نسل امروز باقی است، شاید ملال نوشته های لنگرودی را کمتر کند.